ارگ کریمخان یکی از جاذبههای گردشگری و توریستی در شهر شیراز است. بنایی که هم به لحاظ نظامی از معماری فوقالعادهای برخوردار است، - با دیوارهای 12 متری و برجهای 14 متری در چهار طرف بنا- هم به لحاظ مسکونی؛ چراکه بخش درونی آن، که محل زندگی کریمخان بوده با اتاقها و ایوانهای نقاشی شده و باغچهها و آبنماها تزیین شده است.
ارگ چرا؟
کریمخان در مرکز شهر شیراز در شمال شرق میدانی، ساختمانی برای خود ساخت و آنجا شروع به زندگی کرد اما چون فردی نظامی بود، برای امنیت اندرونیاش، چهار برج در چهار طرف این بنا ساخت. همچنین، خندقی اطراف آن حفر کرد که امروزه خبری از آن نیست. ارگ، در اصل به معنی قلعهای است که در میان قلعهای بزرگتر ساخته شده باشد. با اینکه این بنا نشانی از ارگ ندارد، اما مردم خودشان آنجا را به نام «ارگ کریمخان» نامگذاری کردند.
اتاقهای ارگ
وارد ارگ کریمخان که بشویم در اضلاع شمال، غرب و جنوب یک ایوان با شش اتاق مسکونی دیده میشود و در ضلع شرقی نیز حمام خصوصی ساخته شده است. داخل اتاقها مزین به گچبری و مقرنسکاری است، همچنین طاقچههایی در اتاقها تعبیه شده که نقوش تذهیب بالای آن، جلوهای خاص به فضا بخشیده است. پنجرههای مشبک و شیشههای رنگین نیز خود به تنهایی بخش اعظمی از زیبایی بنا را به دوش میکشد.
شاهنشین
شاهنشین در همه عمارتهای تاریخی وجود دارد. اتاقی که سقفی مرتفعتر از سایر اتاقها دارد، با درهای متعدد که گاهی آن را پنجدَری نیز مینامیدند؛ که مجللتر و با تزیینات زیباتری نسبت به دیگر اتاقهای اندرونی ساخته میشده است. ارگ کریمخان، دارای سه شاهنشین است، شاهنشین شمالی، مناسب فصل زمستان و شاهنشین غربی، مناسب برای روزهای گرم تابستان. جالب اینکه از شاهنشین سوم، در همهی فصلهای سال استفاده میشده است.
حمام
امروزه در هر عمارت یا کاخی که برای گردشگری میرویم، حمام هم بهعنوان یکی از دیدنیهای بنا برایمان جذاب است، چراکه هم به لحاظ معماری و هم به لحاظ تزییناتِ دستنخورده، حرفی برای گفتن دارد.
از آنجا که باید همهچیز در خور خانواده سلطنتی ساخته میشد، وسعت این بخش از بنا نیز زیاد و دارای قسمتهای مختلفی بوده است. مثلاً بخش "سربینه" در این حمامها تنها مخصوص تعویض لباس نبوده و کارهایی مثل مشتومال، خالکوبی، حجامت، درست کردن چای و قلیان نیز در آن انجام میشده.
حرف آخر
اگر از خودتان میپرسید که چرا باید برای دیدن این بنا بروید، پاسخ این است که اولین نکتهی مهم در این بنا، یادگار بودن آن از دوران زندیه است، از وکیلالرعایا، هوشمندترین پادشاهی که، پادشاهی نکرد.
همچنین از شما دعوت میکنیم برای خواندن مطالب بیشتر و مرتبط با گردشگری به مجله دلتا مراجعه کنید.
- ۹۸/۰۱/۲۹